Foto: uit open bronnen
Psychologen adviseren om je doelen te veranderen als de vorige onnodig lijken, verouderd zijn of hun aantrekkingskracht verliezen
In de loop van ons leven betrappen we onszelf er vaak op dat we niet meer willen waar we tien, vijf of zelfs twee jaar geleden van droomden. Op ons 20e willen we een “carrière tegen elke prijs”, op ons 30e willen we in balans komen, op ons 40e willen we gemoedsrust, op ons 50e willen we minder onzin doen en meer leven. En deze veranderingen gaan niet over besluiteloosheid of instabiliteit, maar over je ontwikkeling. Psychology Today legt precies uit hoe en waarom iemands doelen veranderen gedurende zijn leven.
Waarom dingen veranderen naarmate je ouder wordt
Psychologen zeggen dat we op verschillende momenten in ons leven andere dingen willen, niet omdat we “instabiel” zijn, maar omdat we opgroeien, ervaringen opdoen, innerlijk en uiterlijk veranderen. In oorlogstijd gaan deze veranderingen alleen maar sneller – prioriteiten worden samengeperst, de focus versmalt en de waarde van basisbehoeften schiet omhoog.
Naarmate we ouder worden, veranderen onze hersenen, ervaringen, prioriteiten, verantwoordelijkheden, context en zelfs onze fysieke mogelijkheden. Wat ooit “het enige juiste om te doen” leek, past uiteindelijk niet meer in de nieuwe levensfase.
Het punt is dat onze mentale “navigator” voortdurend de route herberekent op basis van de omstandigheden. En als je ergens een bordje “U-bocht” ziet, betekent dat niet dat je de weg kwijt bent – het zou zomaar kunnen dat je eindelijk bent waar je heen moet.
20-30 jaar: doelen die voortkomen uit “ik wil”
De adolescentie is een periode van verkennen, experimenteren, fouten en beginpunten. In deze fase streven we ernaar om:
- onszelf en de wereld te bewijzen dat we het kunnen
- onze eerste professionele overwinningen kunnen behalen
- goed geld verdienen
- relaties en vriendschappen op de proef stellen
- kies wie je wilt zijn en hoe je verder wilt gaan
Dit is het tijdperk van maximalisme, snelle beslissingen en riskante stappen. Je wilt snel vooruitgang boeken en het gevoel hebben dat het leven al “hier en nu” voor je werkt.
30-40 jaar: focus verschuift van “ik wil” naar “ik geef”.
Op deze leeftijd herdefiniëren mensen hun ambities: sommige worden realistischer, sommige worden dieper, en sommige dingen verliezen aan relevantie en betekenis.
Typische veranderingen:
- stabiliteit en levenskwaliteit worden belangrijker
- er wordt meer aandacht besteed aan gezondheid
- minder chaos en meer voorspelbaarheid willen
- relaties en werk worden een keuze, geen toeval
- Een “normaal leven zonder burn-out” wordt gewaardeerd in plaats van “coole titels”.
Tijdens deze periode is er vaak een verlangen om het rustiger aan te doen, om te stoppen met bewijzen dat je belangrijk bent voor iemand anders en om het leven te gaan leiden dat comfortabel voor je is.
40-50 jaar: doelen worden betekenissen
Het is geen midlifecrisis – het is een herwaardering ervan.
Wat er aan de hand is:
- mensen beseffen dat hulpbronnen niet onbeperkt zijn
- er is een verlangen om iets zinvols te doen
- status en de mening van anderen worden minder belangrijk
- de prioriteit van persoonlijk comfort en innerlijke rust neemt toe
In plaats van te “bereiken” en voortdurend ergens naartoe te rennen, wil je “leven” en elk moment voelen, en in plaats van te plannen voor 20 jaar, wil je controle hebben over hier en nu.
Na 50: wijsheid, volwassen doelen en keuzevrijheid
Een periode waarin veel mensen voor het eerst zichzelf toestaan om voor zichzelf te leven en niet “omdat het moet”. Dit is de tijd waarin we dat willen:
- voor onze gezondheid zorgen – lichamelijk en geestelijk
- tijd hebben voor familie, hobby’s, vrienden
- vermijd giftige situaties en mensen
- je stabiel en in controle voelen
- investeer in wat echt belangrijk is
Dit is de leeftijd waarop verlangens eerlijk worden. Geen helderheid voor wie dan ook, geen behoefte om iets te bewijzen aan de maatschappij, geen verwachtingen van anderen najagen.
Waarom we deze veranderingen nodig hebben
Onze doelen in het leven zijn geen stenen die niet verplaatst kunnen worden, maar hulpmiddelen om ons heden en onze toekomst te verbeteren. Ze wijzen ons in de richting van waar we naar toe moeten, in plaats van een strakke kooi voor ons te creëren.
Als een doel voor jou niet meer relevant is, of op een bepaald punt in je leven onbereikbaar is, dan is dat een teken dat je je prioriteiten opnieuw moet bepalen.
Je droomde van een eigen huis, maar nu is de financiële situatie zodanig dat je alleen genoeg hebt voor een kleine flat of je wilde je eigen bedrijf ontwikkelen, maar je moet het wat rustiger aan doen vanwege zwangerschap en de geboorte van een kind.
De psyche werkt heel eenvoudig: als we volwassen worden – groeien we uit onze eigen oude verlangens. Het is net zo natuurlijk als het verwisselen van te kleine schoenen.
Hoe je je realiseert dat je doelen zijn bijgewerkt
Hier zijn enkele “bakens” die erop wijzen dat je eerdere aspiraties ontgroeid zijn:
- wat ooit voor opwinding zorgde roept niet langer emotie op
- je wilt iets anders, maar je bent bang om het toe te geven.
- je voelt je uitgeput als je op dezelfde oude manier beweegt.
- nieuwe verlangens lijken minder ambitieus maar eerlijk
- er is een innerlijke weerstand tegen wat ooit belangrijk was.
Als je dit hebt – hallo, je wordt volwassen.
Wees niet bang om je route te veranderen
Psychologen adviseren je om je doelen te veranderen als de vorige overbodig lijken, verouderd zijn of hun aantrekkingskracht verliezen. Doelen moeten met je mee veranderen, met je ervaringen, relaties, gezondheid, levensuitdagingen.
De gezondste strategie is om jezelf van tijd tot tijd af te vragen:
- Heb ik dit nog nodig?
- Is dit mijn doel of een opgelegd doel?
- Wat is nu belangrijk voor mij?
De antwoorden kunnen je verrassen – maar dit zijn de antwoorden die het meest accuraat zijn. Volwassen ontwikkeling gaat niet over het nooit veranderen van je plan. Het gaat erom dat je jezelf toestaat in je eigen richting te bewegen en te veranderen waar je je niet langer prettig bij voelt. Wees moedig, wees eerlijk, luister naar je intuïtie en naar wat het leven je vertelt.
